เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2566 กระทรวงการอุมดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดย สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ร่วมกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) จัดประชุมเสวนา เรื่อง “เครือข่ายพันธมิตรภารกิจ Research Integrity”เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้การทำงานด้านจริยธรรมการวิจัยในหน่วยงานของแต่ละสถาบัน ร่วมกันวางกลไกการป้องกันการประพฤติมิชอบทางการวิจัยของประชาคมวิจัยให้กับประเทศ และทิศทางการดำเนินงานร่วมกันในอนาคต รวมถึงแบ่งปันความรู้ ทรัพยากรต่าง ๆ อย่างทั่วถึง ตลอดจนสร้างวัฒนธรรมในการทำวิจัยที่ดี โดยมี ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ เป็นประธานเปิดงานและบรรยาย เรื่อง “บทบาทของสำนักงานการวิจัยแห่งชาติกับการพัฒนาเครือข่ายพันธมิตร TH-RIN : Thailand Research Integrity Network” และมี ศ.ดร.ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ กล่าวต้อนรับ ภายในงานมี อธิการบดี ผู้บริหาร ผู้แทนจากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ เข้าร่วมงาน ณ ห้องแมจิก 3 ชั้น 2 โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชั่น กรุงเทพมหานคร

ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ กล่าวว่า วช. ในฐานะหน่วยงานภายใต้ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม มีพันธกิจตาม พระราชบัญญัติบริหารราชการ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ในการจัดทำ มาตรฐานและจริยธรรมการวิจัย มุ่งที่ จะสร้างความเข้มแข็งด้านมาตรฐาน การวิจัยและนวัตกรรมให้กับประเทศ มีกลไกที่สนับสนุนการดำเนินงานด้าน มาตรฐานและจริยธรรมการวิจัย ได้แก่จัดทำคู่มือ “จรรยาวิชาชีพวิจัยและ แนวทางปฏิบัติ” และ “คู่มือมาตรฐาน การเผยแพร่ผลงานวิจัยและผลงานทาง วิชาการ” การจัดฝึกอบรมจรรยาบรรณ วิชาชีพวิจัยให้แก่นักวิจัย สถาบันวิจัย และผู้สนใจทั่วไป และเผยแพร่บนเว็บไซต์สํานักงานการวิจัยแห่งชาติ จัดทำหลักสูตรเรียนรู้ออนไลน์ เรื่อง มาตรฐานและจริยธรรมการวิจัย และ อยู่ระหว่างพัฒนาเครือข่ายและ บุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการวิจัย ด้าน จริยธรรมการวิจัย

“การจัดการประชุมในครั้งนี้ จะช่วยสร้างความตระหนัก และเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้การดำเนินงาน ของ หน่วยงานที่มีหน้าที่กำกับดูแลเรื่อง จริยธรรมการวิจัยทั้งในประเทศและ ต่างประเทศ เพื่อนำไปสู่การร่วม วิเคราะห์ วางแผน ปรับปรุงกลยุทธ์การ ดำเนินงาน และพัฒนาการกำกับดูแล ด้านจริยธรรมการวิจัยของประชาคม วิจัยให้กับประเทศต่อไป ตลอดจนขยายเครือข่ายความร่วมมือด้าน จริยธรรมการวิจัยในระดับประเทศและระดับนานาชาติ” ดร.วิภารัตน์ กล่าวทิ้งท้าย

ศ.ดร.ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กล่าวว่า จริยธรรมการวิจัย หรือ Research Integrity เป็นเรื่องที่สถาบันการศึกษา สถาบันการวิจัย และองค์กรที่ดำเนินงานเกี่ยวข้องกับงานวิจัยทั่วโลกล้วนให้ความสำคัญ เนื่องจากการขาดความรู้ ความเข้าใจ และความตระหนักเรื่องจริยธรรมการวิจัย จะนำไปสู่การประพฤติมิชอบทางการวิจัย ซึ่งเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อวงการวิชาการเป็นอย่างมาก อีกทั้งในปัจจุบันเราอาจพบปัญหาการกระทำผิดจริยธรรมการวิจัยในรูปแบบใหม่ ๆ ที่นักวิจัยสามารถทำได้ง่ายมากขึ้น เช่น การซื้อขายชื่อผู้นิพนธ์ หรือการนำเทคโนโลยีต่าง ๆ อย่างเช่น ปัญญาประดิษฐ์ มาช่วยในกระบวนการทำวิจัยในลักษณะที่ไม่ถูกต้องตามหลักจริยธรรมการวิจัย เป็นต้น

ภายในงาน ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.ยงยุทธ ยุทธวงศ์ ประธานคณะกรรมการส่งเสริม และสนับสนุนจริยธรรมการวิจัยของประเทศ ได้นำเสนอ (ร่าง) หลักจริยธรรมการวิจัย และการนำไปใช้ในประเทศไทย โดยได้เชิญผู้บริหาร ผู้แทนเครือข่ายพันธมิตรภารกิจ Research Integrity Network จากมหาวิทยาลัยและสถาบันวิจัยทั่วประเทศ ตลอดจนนักวิจัย และผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับการบริหารโครงการวิจัย ร่วมแสดงความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ(ผ่านระบบออนไลน์) ต่อ (ร่าง) หลักการจริยธรรมการวิจัย: การนำมาใช้ในประเทศไทย (Principles of research ethics: application to Thailand) เพื่อนำความคิดเห็นและประเด็นสำคัญที่เกี่ยวข้องมาใช้ประกอบการพิจารณารับรอง (ร่าง) หลักการจริยธรรมการวิจัยฯ ในการประชุม “เครือข่ายพันธมิตร ภารกิจ Research Integrity” ต่อไป