Page 7 -
P. 7
งานวิจัยเพื่อประชาชน
วช. ลงพื้นที่ถ่ายทอดเทคโนโลยีผลงานวิจัยและนวัตกรรม
เพื่อพัฒนาผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่จังหวัดพะเยา
สำานักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ได้สนับสนุนทุนอุดหนุนการทำากิจกรรมส่งเสริมและสนับสนุน
การวิจัยในการดำาเนินกิจกรรมส่งเสริมและสนับสนุนต่อยอดสิ่งประดิษฐ์ไทย ประจำาปี 2561 ภายใต้
เรื่อง “การจัดการความรู้และขยายผลเทคโนโลยีเครื่องอบแห้งแบบถังทรงกระบอกหมุนด้วย
รังสีอินฟราเรดร่วมกับลมร้อนปล่อยทิ้งแบบเคลื่อนย้ายได้ ระยะที่ 2” ให้แก่ มหาวิทยาลัย
มหาสารคาม โดยมี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จักรมาส เลาหวณิช เป็นหัวหน้าโครงการ โดยในพื้นที่เป้าหมาย
ในการขยายผลการใช้เทคโนโลยีครั้งนี้ได้แก่ จังหวัดอุทัยธานี กาฬสินธุ์ สงขลา นครสวรรค์ และจังหวัดพะเยา
เพื่อยกระดับการผลิตและมูลค่าสินค้าทางการเกษตรของกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ผ่านการขยายผลการใช้เทคโนโลยีเครื่องอบแห้งฯ
ส�ำหรับพื้นที่จังหวัดพะเยำนี้ วช. ได้รับกำรร้องขอให้ วันที่ 25 มกรำคม 2562 ที่ผ่ำนมำ พบว่ำ กำรอบแห้งข้ำวเปลือกด้วย
สนับสนุนนวัตกรรมเครื่องอบแห้งฯ จำก นำยเหล็ก หอมสมบัติ เครื่องอบแห้งนี้ท�ำให้ลดเวลำในกำรตำกแดดแบบเดิมจำก 3 วัน
ประธำนกลุ่มวิสำหกิจชุมชนข้ำวหอมมะลิป่ำต้นน�้ำห้วยร่องสัก เหลือ 1 วัน ลดแรงงำนในกำรอบแห้งฯ เพิ่มคุณภำพข้ำว ได้แก่
ต�ำบลหนองหล่ม อ�ำเภอดอกค�ำใต้ จังหวัดพะเยำ สืบเนื่องจำก ข้ำวมีกำรแตกหักลดลง ข้ำวใสมันวำวขึ้น เนื้อสัมผัสดี มีกลิ่นหอม
ว่ำทำงกลุ่มฯ ประสบปัญหำกำรจัดกำรผลผลิตหลังกำรเก็บเกี่ยว สำมำรถลดจ�ำนวนมอดข้ำวได้อย่ำงเห็นได้ชัด
ซึ่งพืชหลักที่ส�ำคัญคือ ข้ำว ปัญหำหลักในพื้นที่คือ ปัจจุบันได้มี นอกจำกนี้แล้ว นำยเหล็ก หอมสมบัติ ได้ขอควำมอนุเครำะห์
กำรใช้รถเกี่ยวนวดข้ำวมำใช้ในพื้นที่เกือบทั้งหมดเนื่องจำกปัญหำ ให้ทำงทีมวิจัยถ่ำยทอดองค์ควำมรู้ในกำรผลิตข้ำวฮำงงอก
กำรขำดแคลนแรงงำน และเป็นที่ทรำบกันดีว่ำข้ำวที่เก็บเกี่ยวจำก ให้แก่ชุมชุม เนื่องจำกเห็นว่ำเกษตรกรในพื้นที่มีควำมยำกจน
รถเกี่ยวนวดจะมีควำมชื้นสูงจึงท�ำให้เกษตรกรต้องท�ำกำรตำกแห้ง มีรำยได้เฉพำะจำกกำรปลูกข้ำว และข้ำวโพด เท่ำนั้น เกษตรกร
เพื่อลดควำมชื้น แต่เนื่องจำกพื้นที่เป็นสภำพเป็นภูเขำ พื้นที่ ยังไม่มีผลิตภัณฑ์ที่แปรรูปจำกผลผลิตในชุมชน โดยในวันที่
ลำนตำกไม่เพียงพอ ประกอบกับสภำวะฝนฟ้ำอำกำศที่แปรปรวนสูง 26 มกรำคม 2562 ผู้ช่วยศำสตรำจำย์ ดร.สุพรรณ ยั่งยืน และ
ท�ำให้กำรจัดกำรด้ำนควำมชื้นเป็นไปได้ยำก ผลกระทบท�ำให้ ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.เชิดพงษ์ เชี่ยวชำญวัฒนำ ได้น�ำเทคโนโลยี
ผลผลิตข้ำวมีคุณภำพต�่ำ (ข้ำวมีสีเหลืองขุ่น แตกหักสูง เป็นต้น) กำรผลิตข้ำวฮำงงอกถ่ำยทอดให้แก่เกษตรกร (กำรพัฒนำ
จึงจ�ำหน่ำยไม่ได้รำคำที่ควรจะเป็น ส่งผลทำงด้ำนสังคมท�ำให้ระดับ กระบวนกำรแปรรูปข้ำวเปลือกแบบเพำะงอก หรือ “ข้าวฮางงอก”
คุณภำพชีวิตในชุมชุมถือว่ำค่อนข้ำงต�่ำ รำยได้น้อยมีภำวะหนี้สิน ตำมภูมิปัญญำท้องถิ่นชำวภูไทที่มีขั้นตอนกำรผลิตรวม 7 วัน ได้แก่
ดังนั้นนำยเหล็ก หอมสมบัติ จึงได้พยำยำมมองหำเทคโนโลยีเพื่อ แช่ บ่มเพำะงอก นึ่ง ตำก กะเทำะ ให้เหลือเพียง 2 วัน โดยกำรน�ำ
น�ำมำลดควำมชื้นข้ำวเปลือกหลำยช่องทำงและหลำยประเภท เทคโนโลยี “นวัตกรรมเครื่องเร่งกระบวนการแช่และเพาะงอก”
จนกระทั่งได้ทรำบว่ำมีนวัตกรรม “เครื่องอบแห้งแบบถังทรง ช่วยในกระบวนกำรส�ำคัญคือกำรท�ำให้ข้ำวเปลือกงอก เกิดกำร
กระบอกหมุนด้วยรังสีอินฟราเรดร่วมกับลมร้อนปล่อยทิ้งแบบ เปลี่ยนแปลงทำงชีวเคมีโดยเฉพำะอย่ำงยิ่งกำรเพิ่มขึ้นของปริมำณ
เคลื่อนย้ายได้” จึงได้ติดต่อประสำนงำนจนได้รับกำรสนับสนุน สำร GABA (Gamma Amino Butyric Acid) ซึ่งเป็นสำร
ดังที่กล่ำวมำ จำกนั้นทีมนักวิจัยได้น�ำเทคโนโลยีเครื่องอบแห้งฯ อำหำรที่มีประโยชน์แก่ร่ำงกำยหลำยด้ำน ผสำน
ติดตั้งและถ่ำยทอดองค์ควำมรู้ให้ได้ใช้งำนอบข้ำวเปลือกตั้งแต่ รวมกับนวัตกรรมกำรอบลดควำมชื้น ด้วย
“เครื่องอบแห้งแบบถังทรงกระบอก
หมุนด้วยรังสีอินฟรำเรดร่วมกับลม
ร้อนปล่อยทิ้ง” ท�ำให้ผลิตภัณฑ์
ข้ำวฮำงงอกเป็นกำร
พลิกโฉมข้ำวฮำงงอก
เดิมให้ดีเด่นด้ำน
คุณภำพมีกลิ่นหอม ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง
เนื้อสัมผัสนุ่ม รองผู้อ�านวยการส�านักงานการวิจัยแห่งชาติ
สำ�นักง�นก�รวิจัยแห่งช�ติ (วช.) (อ่านต่อหน้า 8)
National Research Council of Thailand (NRCT) 7