Page 8 - จดหมายข่าว วช 146

งานวิจัย : การเกษตร

ทุเรียนจังหวัดนนทบุรี พŒนวิกฤตนํ้าเค็มหนุนและนํ้าเสีย
ทุเรียนจังหวัดนนทบุรี พŒนวิกฤตนํ้าเค็มหนุนและนํ้าเสีย
ทุเรียนจังหวัดนนทบุรี พŒนวิกฤตนํ้าเค็มหนุนและนํ้าเสีย
ดŒวย Smart Farmer

สงผลใหตนทุเรียนฟนจากอิทธิพลนํ้าเค็มหนุน และนํ้าเสียจากการขยายตัว
ของชุมชนเมือง มีการออกดอกติดผลและใหผลผลิตมีคุณภาพที่ดีมาก และยัง
สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตไดกอนทุกแปลง ในจังหวัดนนทบุรีอีกดวย
สํานักงานการวิจัยแห‹งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร คุณศิวนาถ เพ็ชรสุวรรณ แหง สวนอลิษา ไดกลาววา สวนทุเรียน
วิจัยและนวัตกรรม โดย ดร.วิภารัตน ดีอ‹อง ผูŒอํานวยการสํานักงานการวิจัยแห‹งชาติ ที่ไดรับมาเปนมรดกตกทอดมา และคุณแมทานใหรักษาไว ทางสวนจึงไดพยายาม
มอบหมายใหŒ ดร.จันทรวิภา ธนะโสภณ ผูŒทรงคุณวุฒิ วช. พรŒอมดŒวยคณะสื่อมวลชน ทําใหดีที่สุด เมื่อกอนป พ.ศ. 2561 สภาพตนทุเรียนยังมีสภาพดีใหผลผลิตอยาง
เยี่ยมชมโครงการวิจัย เรื่อง “การพัฒนาเกษตรกรไทยสู‹ smart farmer (กรณี ตอเนื่อง จากสภาพแวดลอม และสภาพอากาศเปลี่ยนไป นํ้าที่ใชรดทุเรียน
ศึกษาการพัฒนาเกษตรกรผูŒปลูกทุเรียนเพื่อการส‹งออก)” โดยมี รองศาสตราจารย มีความเขมสูงมาก 560 - 800 ppt ทําใหทุเรียนสวนใหญใบไหม เมื่อแตก
ดร.วรภัทร วชิรยากรณ แห‹ง สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร ยอดใหมมาใบเล็กและรวงหลนไป พรอมกับการขยายตัวของชุมชนเมืองทําให
และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร เปšนผูŒบริหารจัดการโครงการวิจัย และ นํ้าเสียซึมผานใตดิน ทําใหตนทุเรียนทยอยทรุดโทรม เมื่อปลายป 2564 ทาง
คุณศิวนาถ เพ็ชรสุวรรณ พรŒอมดŒวย พ.ต.อ.ดํารงพงษ เพ็ชรสุวรรณ แห‹ง สวนอลิษา สวนไดทราบขาววาทาง จังหวัดนนทบุรี ไดทําหนังสือไปขอใหทางกระทรวง
และ นายเฉลิมศักดิ์ ผมพันธ นักวิชาการส‹งเสริมการเกษตรชํานาญการพิเศษ การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม ซึ่งมีนักวิจัยจากหลายสถาบัน
รักษาราชการแทนเกษตรอําเภอเมืองนนทบุรี ใหŒการตŒอนรับ เมื่อวันที่ 29 มีนาคม มารวมประชุมกับทางจังหวัดนนทบุรี ภายหลังไดรับการติดตอประสานงาน
2566 ณ สวนอลิษา อําเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี กับทางทีมวิจัยทุเรียนของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร โดยมีรองศาสตราจารย
ดร.จันทรวิภา ธนะโสภณ ผูทรงคุณวุฒิ วช. ไดกลาวถึงการลงพื้น ดร.วรภัทร วชิรยากรณ และทีมงานนักศึกษาปริญญาโท คุณธนวัฒน โชติวรรณ
ที่ในครั้งนี้วา เปนหนึ่งในโครงการทาทายไทยที่ วช. สนับสนุนทุนวิจัยฯ เขามาฟนฟูสภาพสวนตั้งแตตนป พ.ศ. 2565 เปนตนมา ดวยนวัตกรรมชักนํา
ซึ่งสวนทุเรียนอลิษา อําเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี เปนสวนทุเรียนที่เกาแก รากลอย (Reborn Root Ecosystem) และปรับปรุงการใหนํ้าดวยนวัตกรรม
แตมีปญหาในเรื่องนํ้าเค็ม ซึ่ง วช. ไดนํานวัตกรรมที่จะทําใหตนทุเรียน Basin Fertigation ทําใหตนทุเรียนมีสภาพดีขึ้น ออกติดผลไดงาย เปนธรรมชาติ
รอดจากนํ้าเค็ม นอกจากนี้ยังหาวิธีทําใหตนทุเรียนเจริญเติบโต มีทุเรียนอรอย เหมือนในอดีต ที่ทุเรียนออกดอกติดผลเอง ไมตองบังคับนํ้าใหออกดอกเหมือน
ใหรับประทาน ซึ่งทุเรียนที่นี้ขายไดราคาดี เมื่อราคาดีก็อยากใหตนทุเรียน ในปจจุบัน อีกทั้งยังลดการใชสารเคมีหรือปุยไปไดอยางมาก ทุเรียนยังคงมี
ยั่งยืนอยูไปนาน ๆ และมีผลผลิตมาก ๆ อันนี้คือจุดประสงคที่มาเยี่ยมชม คุณภาพดี เมื่อไดรับการอบรมจากทีมวิจัยของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ไดพบ
โครงการวิจัยฯ ในครั้งนี้ เพื่อนในจังหวัดเดียวกัน อาทิ สวนเสรี คุณอนุสรณ กลอยดี ไทรนอย นนทบุรี
นายเฉลิมศักดิ์ ผมพันธ นักวิชาการสงเสริมการเกษตรชํานาญการพิเศษ กวา 200 ไร สวนเกษตรไฮเปอร คุณสุชาติ วงษสุเทพ ที่ปราจีน สวนคุณชัยนรินทร
รักษาราชการแทนเกษตรอําเภอเมืองนนทบุรี ไดกลาววา สถานการณ ธีรเดชไชยนันท สุราษฎรธานี และสวนลุงเจก คุณกมล เหลือวิชา ศรีสะเกษ
ปจจุบันพื้นที่ปลูกทุเรียนในอําเภอเมืองที่ขึ้นทะเบียนมีอยู 1,168 ไร เก็บเกี่ยว ไดนํานวัตกรรมการยกรากรอย RRE ไปฟนฟูสวนที่ทรุดโทรมจากโรครากเนา
ไดประมาณ 100 กวาไร ปที่แลวสํารวจผลผลิตไดประมาณ 5,000 ลูก โคนเนาแบบถาวร เราจึงไดรวมกลุมกันในนาม “วิถีทุเรียนอรอย” เพื่อแลกเปลี่ยน
ปนี้อยูในระหวางการสํารวจ รูสึกยินดีที่ วช. ไดนํางานวิจัยมาชวยในพื้นที่ เรียนรูประสบการณ โดยมีคุณชวกร เตโชธรรมสถิต สวนยายชวยหวยตาชุน
ซึ่งขณะนี้สวนทุเรียนประสบปญหา เรื่องนํ้าเค็ม สภาพภูมิอากาศ โรคและแมลง อําเภอไทรโยค กาญจนบุรี เปนหลักในการประสานงานและคอยใหความ
ในบางสวน แตบางสวนก็ประสบความสําเร็จ บางสวนปลูกแลวตาย ปลูกซอม ชวยเหลือกลุม “วิถีทุเรียนอรอย” โดยกลุมฯ มีสมาชิกรอยกวาทาน และคาดวา
จนทอใจ เลิกทําสวนไปแลวก็มี ในสวนของการแกไขปญหาของสํานักงาน จะเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่องในอนาคต
เกษตรอําเภอ เขาไปชวยดูเรื่องความสมบูรณของดิน เรื่องโรคและแมลงศัตรูพืช จังหวัดนนทบุรี ถือวาเปนแหลงที่มีชื่อเสียงแหลงหนึ่งในการ
ซึ่งนับเปนโอกาสดีที่จะไดนํางานวิจัยไปเผยแพรใหเกษตรกรที่ทําสวนทุเรียน ปลูกทุเรียนจนกลายเปนสวนหนึ่งของคําขวัญประจําจังหวัดนนทบุรีที่วา
ในจังหวัดนนทบุรีตอไป “พระตําหนักสงางาม ลือนามสวนสมเด็จ เกาะเกร็ดแหลงดินเผา วัดเกานามระบือ
รองศาสตราจารย ดร.วรภัทร วชิรยากรณ ผูบริหารจัดการ เลื่องลือทุเรียนนนท งามนายลศูนยราชการ” ซึ่งแสดงถึงการเปนที่รูจักอยาง
โครงการวิจัยฯ กลาววา หาวิทยาลัยธรรมศาสตร ไดรับการสนับสนุน แพรหลายของทุเรียนจังหวัดนนทบุรีในอดีตไดเปนอยางดี โดยมีผูสันนิษฐานวา
ทุนวิจัยจาก วช. ในการดําเนินโครงการพัฒนาเกษตรกรไทยสู Smart farmer ไดมีการนําเอาทุเรียนเขามาแพรกระจายพันธุในประเทศไทย ราวสมัยของ
(กรณีศึกษาการพัฒนาเกษตรกรผูปลูกทุเรียน เพื่อการสงออก) ภายใตกรอบ พระพุทธยอดฟาจุฬาโลก ราวป พ.ศ. 2330 โดยพบหลักฐานจากเอกสาร
การวิจัยหลักการเพิ่มผลผลิตดวยนวัตกรรมและเทคโนโลยี โดยคณะนักวิจัย ฐานเกษตรกรรม ระบุวา ทุเรียนแพรกระจายเขามาในประเทศไทยเมื่อป
ไดถายทอดนวัตกรรมการผลิตทุเรียนคุณภาพสูงจากการวิจัยและพัฒนาการ พ.ศ. 2330 จากภาคตะวันออกเฉียงใตของประเทศเมียนมาร และเขามาทาง
ชักนํารากลอย (Reborn Root Ecosystem : RRE) เปนนวัตกรรมที่สรางระบบ ใตของประเทศไทย ตอมาไดมีการนําเอาพันธุทุเรียนตาง ๆ เขามาปลูกเปน
นิเวศนใหมีฮิวมัสและสารคีเลตเพื่อใหรากฝอย (fine root) หานํ้าและแรธาตุ สวนทุเรียนอยางแพรหลายในแถบฝงธนบุรีตามแนวแมนํ้าเจาพระยาและ
รวมกับระบบจุลินทรียในดินอยางสมดุล และนวัตกรรมการใหนํ้าแบบที่ราบลุม ขยายพื้นที่มาจนถึงจังหวัดนนทบุรี ทําใหตลาดนนทบุรีในอดีตกลายเปนแหลง
ที่ใหนํ้าตามการปดเปดปากใบของทุเรียน และสภาพนํ้าขึ้นนํ้าลง เพื่อชักนํา ขายทุเรียนที่สําคัญแหงหนึ่งของประเทศ และเนื่องจากทุเรียนนนทมีเนื้อ
ใหทุเรียนสรางกลิ่นหอม และรสชาติดี ตามเดิมของผลไมในเขตราบลุมแมนํ้า
ใหทุเรียนสรางกลิ่นหอม และรสชาติดี ตามเดิมของผลไมในเขตราบลุมแมนํ้า ละเอียดนุม รสชาติดี และความหลากหลายของสายพันธุ กลาวกันวา ดินในแถบ
ของนนทบุรีที่มีชื่อเสียง ใหกับเกษตรกรผูปลูกทุเรียน ณ สวนอลิษา จังหวัดนนทบุรี
ของนนทบุรีที่มีชื่อเสียง ใหกับเกษตรกรผูปลูกทุเรียน ณ สวนอลิษา จังหวัดนนทบุรี นนทบุรี เปนดินเหนียวที่มีธาตุอาหารของพืชอยางบริบูรณ ซึ่งมีลักษณะ
แตกตางจากดินในแถบอื่น ๆ ที่มีการปลูกทุเรียน จึงทําใหเนื้อทุเรียนที่มาจาก
จังหวัดนนทบุรี เนื้อหนาละเอียดและรสชาติดีมาก จึงทําใหทุเรียนนนทมีราคาสูง
และเปนที่ตองการของตลาด นํารายไดเขาสูชุมชนและจังหวัดนนทบุรีปละ
หลายรอยลานบาท
หลายรอยลานบาท
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
8 National Research Council of Thailand (NRCT)