Page 8 - จดหมายข่าว วช 150

มหกรรมงานวิจัยแหงชาติ 2566 (Thailand Research Expo 2023)

ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา ปาฐกถาพิเศษ
“แก‹นการพัฒนาประเทศบนพื้นฐาน SEP for SDGs”

ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา มากลาวปาฐกถาพิเศษ ในหัวขอ
“แกนการพัฒนาประเทศบนพื้นฐาน SEP for SDGs” เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2566 ณ หอง World Ballroom
ชั้น 23 โรงแรมเซ็นทาราแกรนด และบางกอกคอนเวนชันเซ็นเตอร เซ็นทรัลเวิลด กรุงเทพมหานคร

ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา กลาววา มนุษยไมวาอยูที่ไหน กําลังใชชีวิตดวยการบริโภค
ขอขอบคุณ วช. ที่ไดเชิญมาใหทัศนะเกี่ยวกับเรื่อง การพัฒนาที่ยั่งยืน เกินเหตุ เพราะมนุษยเปนสัตวที่ตะกละที่สุดบริโภค
ซึ่งไมไดเปนผูเชี่ยวชาญในเรื่องนี้ แตไดมีโอกาสเรียนจากปราชญของโลก อยางไมมีขอจํากัด ทะเยอทะยานกระหายตลอดเวลา
คือ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ทําใหเกิดโรคตาง ๆ ที่เกิดจากการบริโภคเกินทั้งสิ้น
บรมนาถบพิตร โดยไมไดนึกฝน เปนเวลา 35 ป วันนี้จึงขอนอมนําเรื่อง ยาที่เรากินเขาไปหมอไมไดรักษา เปนยาลดไขมัน ยาลด
“เศรษฐกิจพอเพียงกับความยั่งยืน” มาใหทุกคนไดทําความเขาใจอยาง นํ้าตาลเทานั้น เพียงแคลดการนําอาหารใสปากอาการปวยก็จะหายไป
ลึกซึ้งเพราะนับตั้งแตป 2542 เราไดพบคําวา “เศรษฐกิจพอเพียง” ลองเหลียวดูสิ่งตาง ๆ ภายในบาน มีสิ่งที่ไมมีประโยชนอยูถึงรอยละ 70
แลวใชกันเรื่อยมา เราพูดเรื่องนี้กันมาตลอดตั้งแตนายกรัฐมนตรีจนถึง เราไมสามารถเอาชนะกิเลสได สิ่งสําคัญ คือ จํานวนประชากรที่เพิ่มสูงขึ้น
ชาวไรชาวนา เราพูดกันแตจะมีใครรูบางวา เศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร ในรอบ 60 ป จากจํานวน 2,500 ลานคน เปน 8,000 ลานคน เมื่อไมกี่วัน
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดช มานี้ ในขณะที่ทรัพยากรธรรมชาติถูกใช จนปาไมและปาชายเลนหมดไป
มหาราช บรมนาถบิตร ทรงรับสั่งเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงมาตั้งแตป 2542 แมนํ้าเนาเสีย สิ่งแวดลอมเสื่อมโทรม แมแต PM2.5 ซึ่งเมื่อกอนไมเคยมี
จนถึงบัดนี้ 20 ปแลว วันนี้ตนก็ยังไดรับเชิญมาพูดเรื่องนี้อีก ประเทศไทย ก็กลายเปนปญหา
แปลกตรงที่เรามีแผน แตแผนก็คือแผน คนทําแผนก็ทําไป ประกาศใช ระบบทุนนิยมและการคิดถึงแตเรื่องของการเติบโตทาง
ก็ประกาศไป แตไมมีคนนําไปใชจริง เศรษฐกิจดวยการวัดจาก GDP ทําใหเกิดความเสียหาย ทําใหเกิดการ
วันนี้จึงขออัญเชิญมาอยางเปนทางการถึงคําจํากัดความ แยงชิงและตามมาดวยสงคราม โดยคาดวาอีกประมาณ 10 ปขางหนา
คําวา “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” หรือ Sufficiency Economy อาจจะเจอกับสงครามแยงนํ้าได และถาจะกลาวถึงการเดินทางที่ผิดพลาด
Philosophy ซึ่งคนทั่วไปยังไมเขาใจอยางลึกซึ้ง เปนขอความ 3 ประโยค ของไทย บางทีอาจจะเริ่มตั้งแตเมื่อตั้งสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม
ที่ทรงเตือนถึง 3 ครั้ง ยิ่งอานยิ่งทําใหเขาใจ ทรงเตือนไวลวงหนาหมดแลว แหงชาติ ก็ใชชื่อวา สภาการเศรษฐกิจ ยังไมมีสังคม พึ่งจะมาเติมคําวา
ทั้งสถานการณ โควิด-19 การบานการเมือง แตเราไมสนใจ ไดแตพูดเทานั้น สังคมเมื่อเขาสูแผนพัฒนาฉบับที่ 3 โดยตนไดเขามาทํางานที่สภาพัฒนฯ
และเราทําอยางผิวเผิน ทรงรับสั่งวา เศรษฐกิจพอเพียงเปนการดํารงอยู ในป 2512 และเห็นวา เราจะคิดถึงเศรษฐกิจอยางเดียวไมพอ ตอมาในป
ของประชาชนทุกระดับ ครอบครัว ชุมชน ไปจนถึงระดับรัฐ การพัฒนา 2538 เมื่อมีการจัดทําแผนพัฒนาฉบับที่ 8 ในฐานะเปนนักรัฐศาสตร
โดยเดินบนทางสายกลาง โดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจ เปนการเตือน คนแรกที่มาเปนเลขาธิการสภาพัฒนฯ จึงเกิดแนวคิดที่จะไมเอาเงินเปน
ครั้งที่หนึ่ง เพื่อใหกาวทันโลกยุคโลกาภิวัตน ไมใชใหกาวตามแตใหรูทัน ตัวตั้ง แตตองเอาประชาชนเปนศูนยกลางและมองปญหาสังคมใหมากขึ้น
โลกาภิวัตน เพราะโลกาภิวัตนเปนเหรียญสองดานที่มีทั้งดีและราย ถาเปน และตอไปอาจจะตองตอทายสภาพัฒนฯ เปนสิ่งแวดลอมและการเมืองดวย
ดานรายเราก็ไมควรรับไว ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา กลาวตอวา
“พอเพียง” หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช
มีภูมิคุมกัน เมื่อโลกมีการเปลี่ยนแปลงทั้งภายนอกและภายใน จึงทรงสอน บรมนาถบพิตร ทรงมีพระวิสัยทัศนกวางไกล ทรงรับสั่งถึงความสุขมวล
ตอไปอีกวา เราจะตองมีความรอบคอบระมัดระวังอยางยิ่งในดานการ รวมของพลเมืองมาตั้งแตเสด็จขึ้นครองราชยดวยปฐมบรมราชโองการ
นําวิชาการมาวางแผน ขณะเดียวกันจะตองเสริมดวยจิตใจของคนในชาติ ที่วา “เราจะครองแผนดินโดยธรรม เพื่อประโยชนสุขแหงมหาชนชาว
เจาหนาที่ของรัฐ นักทฤษฎี นักธุรกิจในทุกระดับ ใหมีความสํานึก สยาม” ซึ่งเปนทั้ง good governance และ SDGs แตทรงคิดเรื่อง
ในคุณธรรม ความซื่อสัตยสุจริต และใชชีวิตดวยความอดทน ความเพียร เหลานี้กอนที่สหประชาชาติ จะขับเคลื่อนสิ่งเหลานี้ในระดับโลก รวมถึง
มีสติ มีปญญา และความรอบคอบ เปนการเตือนอีกครั้งสงทาย แสดงให ทศพิธราชธรรมที่ทรงใชเปนหลักปฏิบัติตลอดพระชนมชีพ
เห็นวา เรื่องนี้เรื่องเดียวทรงเตือนถึง 3 ครั้ง จึงเห็นวา ทั้งเรื่องโควิด-19 นอกจากนี้ พระองคยังทรงรับสั่งถึงงานดานวิจัยและนวัตกรรม
สถานการณการเมืองไทยที่มีการเปลี่ยนแปลงจนถึงขั้นคน 2 เจเนอเรชั่น ซึ่งนาจะเปนโจทยสําคัญที่ฝากไวให วช. วางานวิจัยและนวัตกรรมควรคิด
พูดกันไมรูเรื่อง เปนการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นที่ทรงเตือนพวกเราแลวทั้งสิ้น ไปถึงการทําเพื่อความอยูรอดของมนุษย และอยาคิดถึงแคนวัตกรรม
ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา กลาวตอ จะใหเปนตัวเงินหรือเศรษฐกิจ แตตองถามดวยวา สังคมจะไดอะไร
อีกวา อยากใหทุกคนกลับมาพิจารณาอยางตรงไปตรงมาจะพบวา ปจจุบัน จากนวัตกรรม
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
8 National Research Council of Thailand (NRCT)