Page 8 - จดหมายข่าว วช 105.indd
P. 8
งานวิจัยเพ� อประชาชน
2. กรรมวิธีการผลิตกรรมวิธีการผลิตกรรมวิธีการผลิต
2. 2. 4. ตนแบบผลิตภัณฑหัตถกรรมจากหญาแฝก ดังภาพ
การผลิตการแปรรูปใบหญาแฝกนั้นสามารถทําได ตอไปนี้
หลายวิธีผูเขียนจะขอกลาวถึงวิธีการและเทคนิคการแปรรูป
ใบหญาแฝกจําแนกได 5 วิธี ดังนี้
การสาน คือการใชหลักการนําหญาแฝกมาไขว
สลับกันไปมา อาจจะใชหุนหรือไมใชหุนก็ได การสานของไทย
นั้นมีรูปแบบตางกันไปมากมาย ทั้งที่แตกตางดวยลักษณะของ
แบบลายแลว วัสดุที่ใชในการสานก็มีความแตกตางกัน ในดาน
ลวดลายที่สานนั้นสวนมากจะสานดวยลายใดนั้นก็ขึ้นอยูกับ
ความเหมาะสมของการนําไปใชหรือการผลิตผลิตภัณฑนั้น ๆ
การถัก การถักจะใชวัสดุที่เปนเสนออนและมี
ความยาวพอสมควร ใชยึดโครงสรางภายนอกใหติดกับผนัง
ของผลิตภัณฑ เชน การถักขอบภาชนะ การถักหูภาชนะ หรือ
การถักโครงตาง ๆ ของภาชนะ เปนตน การถักนี้บางครั้งจะ จากการพัฒนาผลิตภัณฑหัตถกรรมจากใบหญาแฝก
เรียกวาการผูกก็ได ลักษณะการถักหรือการผูกภาชนะโดยทั่วไป ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อพัฒนาชุมชนให
จะมีระเบียบที่เปนลักษณะเฉพาะของการถักแตละแบบ เชน เขมแข็งในรอบดาน (กรณีชุมชนพื้นที่โครงการหวยองคต
เดียวกับแบบของการสาน การถักจะเปนการเสริมเพื่อให อันเนื่องมาจากพระราชดําริ อําเภอหนองปรือ จังหวัด
เครื่องจักสานมีความสมบูรณยิ่งขึ้น กาญจนบุรี) สงผลดีตอชุมชน อาทิ ดานทรัพยากรกับชุมชน
การพัน วิธีการพันหญาแฝกที่ใชทําผลิตภัณฑ ที่มีหลักคิดที่วา การใชทรัพยากรที่มีอยูเปนทุนเดิมของตนเอง
นั้นตองเปนเสนออนและมีความเหนียวพอสมควร ถาไดพันรวม หรือภายในทองถิ่นใหเกิดประโยชนสูงสุด มีการแบงปน
กันเปนจํานวนมากดวยวิธีการพันอยางถูกตองก็อาจขึ้นเปนรูป วัตถุดิบในทองถิ่นอยางประหยัดในการนําใบมาใชทําผลิตภัณฑ
ทรงตาง ๆ ได หัตถกรรมจากใบหญาแฝก มีการสรางศักยภาพในการผลิต
การผูก ขั้นตอนการผูกมัดเบื้องตนมี 2 วิธี ดังนี้ และจําหนายตามกําลังตน รูคุณคา ดูแลรักษา และพัฒนา
1) การผูกมัดลายตะขาบ และ 2) การผูกมัดลายดอกพิกุล ตอยอด ดานชุมชนกับภูมิปญญาทองถิ่น ชุมชนเกิดความ
การตีเกลียว คือการนําหญามาตีเกลียว เพื่อ เขมแข็ง มีแนวคิดรวมกัน สามัคคีกัน มีเหตุผลเปนหลักยึดโยง
ใชถักสิ่งของตาง ๆ เชน เกาอี้ หรือการตีเกลียวดวยมือใชงาน สะทอนภูมิปญญาของทองถิ่น และคานิยมที่ดีงาม ทั้งในระยะ
ถัก ทอ เชน การทําแผนวางของรอนหรือจาน การตีเกลียว สั้นและระยะยาว ทั้งตอตนเองและตอผูอื่นอยางรอบครอบ
ติดกระดุม การพันเกลียวติดหูกระเปา เปนตน ดานชุมชนกับเศรษฐกิจ ชุมชนมีเศรษฐกิจที่เขมแข็ง หมุนเวียน
พอเหมาะพอควรกับสภาวการณ เปนตน สงผลใหสังคม
3. การทําแบบรางจากการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ สิ่งแวดลอม รวมถึงวัฒนธรรมและคานิยมที่ดีงามในทองถิ่น
หัตกรรมจากใบหญาแฝก “กระเปาถือขนาดเล็ก” ดังภาพตอไปนี้ ไดมีการพัฒนาจากภายในสูภายนอก เขาใจถึงบริบทของตนเอง
และชุมชน นําพาความเจริญไปพรอมกับวัฒนธรรมของชุมชน
รวมถึงเรื่องราวประวัติศาสตรของทองถิ่นที่สามารถนําเสนอ
หรือแสดงออกผานทางรูปแบบรูปลักษณของผลิตภัณฑได
เปนอัตลักษณของชุมชน
ขอบคุณขอมูลจาก : I4BizBank Innovation for Business
Bank สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) https://i4biz.nrct.go.th
ผ ูสนใจรายละเอียดเพิ่มเติมสามารถติดตามไดทางเว็บไซต : I4BizBank Innovation for Business Bank สํานักงานการวิจัย
แหงชาติ (วช.) https://i4biz.nrct.go.th และอานเพิ่มเติมไดที่ลิงก https://i4biz.nrct.go.th/download/ebook/20001.pdf
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
8 National Research Council of Thailand (NRCT)
