Page 4 - NRCT130

งานวิจัย : การบริหารจัดการน้ํา

การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
การพัฒนาแบบจําลองเพื่อประเมินการบริหารจัดการนํ้าฤดูแลง
พื้นที่ภาคกลาง และ EEC
ในช‹วงเวลานี้พื้นที่ลุ‹มตํ่าและพื้นที่นอกคันกั้นนํ้าบางแห‹ง ยังคงไดŒรับผลกระทบจากอุทกภัยที่เกิดขึ้น
แต‹ขณะเดียวกันการวางแผนจัดสรรนํ้าและการบริหารจัดการนํ้าในฤดูแลŒงไดŒเริ่มขึ้นแลŒว ตั้งแต‹ระหว‹างวันที่
1 พฤศจิกายน 2564 - 30 เมษายน 2565 กรมชลประทานไดŒคาดการณแผนการจัดสรรนํ้าฤดูแลŒง 64/65
ใหŒสอดคลŒองต‹อปริมาณนํ้าตŒนทุน คํานึงถึงกิจกรรมการใชŒนํ้าทั้ง 4 ประเภท ไดŒแก‹ การใชŒนํ้าอุปโภค - บริโภค
การรักษาระบบนิเวศ การใชŒนํ้าในอุตสาหกรรม และการใชŒนํ้าในการเกษตร กําหนดใหŒมีแผนการจัดสรรนํ้า
รวมทุกกิจกรรม ประมาณ 5,700 ลŒานลูกบาศกเมตร คิดเปšน 65 เปอรเซ็นตของปริมาณนํ้าตŒนทุน
ดร.จุติเทพ วงษเพ็ชร จาก 4 เขื่อนหลัก ประกอบดŒวย เขื่อนภูมิพล เขื่อนสิริกิติ์ เขื่อนแควนŒอยบํารุงแดน และเขื่อนป†าสักชลสิทธิ์
แหง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร กําแพงแสน ซึ่งมีปริมาณนํ้าใชŒการ ณ วันที่ 1 พฤศจิกายน 2564 อยู‹ที่ 7,774 ลŒานลูกบาศกเมตร พรŒอมวางแผนผันนํ้า
หัวหนาโครงการวิจัย จากลุ‹มนํ้าแม‹กลองอีก 1,000 ลŒานลูกบาศกเมตร เพื่อรักษาระบบนิเวศในลุ‹มนํ้าเจŒาพระยา และลุ‹มนํ้าท‹าจีนนั้น

สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา จากผลการศึกษาดานการบริหารจัดการนํ้าในเขตพื้นที่
วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จึงไดใหทุนสนับสนุนการวิจัยแก ระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก EEC ภายใตแผนงานวิจัย
ดร.จุติเทพ วงษเพ็ชร อาจารยประจําภาควิชาวิศวกรรมชลประทาน เข็มมุงดานการบริหารจัดการนํ้า ระยะที่ 2 ขณะนี้กําลังดําเนินการ
คณะวิศวกรรมศาสตร กําแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร พัฒนาระบบสารสนเทศตนแบบ เพื่อสนับสนุนการบริหารจัดการนํ้า
นักวิจัยหัวหนาโครงการประเมินสถานการณการบริหารจัดการนํ้า ในเขต EEC และภาคตะวันออก ซึ่งมีรูปแบบการเชื่อมโยงเปนโครงขาย
ในฤดูแลง 64/65 ในพื้นที่ภาคกลาง และ EEC โดยใชแบบจําลอง การผันนํ้า ทั้งในรูปแบบเรียลไทม และพยากรณชวงระยะเวลาตาง ๆ
นํ้าฝน - นํ้าทา และการบริหารจัดการนํ้าโดยระบบสารสนเทศตนแบบ โดยจากขอมูล ณ วันที่ 1 พฤศจิกายน 2564 ปริมาณนํ้าใชการ
รวมกับผลการพยากรณฝนลวงหนา 6 เดือน ในอางเก็บนํ้าหลักในพื้นที่จังหวัดระยอง และจังหวัดชลบุรี
ผลจากการศึกษาวิจัยภายใตกิจกรรม CO-RUN แผนงานวิจัย มีปริมาณนํ้าใชการรวม 823 ลานลูกบาศกเมตร และกําหนดใหมี
เข็มมุงดานการบริหารจัดการนํ้าของสํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) การจัดสรรนํ้าสําหรับกิจกรรมตาง ๆ ประมาณ 590 ลานลูกบาศกเมตร
ในเรื่อง การคาดการณปริมาณนํ้าทาผิวดินที่เกิดขึ้นในพื้นที่ราบภาคกลาง ตามแผนการจัดสรรนํ้าฤดูแลง โดยปริมาณฝนสะสมจากการพยากรณ
ตั้งแตทายเขื่อนภูมิพลและเขื่อนสิริกิติ์ จนถึง จังหวัดนครสวรรค ลวงหนา 6 เดือน มีคาประมาณ 80 มิลลิเมตร หรือคิดเปนเพียง
บริเวณสถานีตรวจวัดนํ้าทา C.2 โดยใชแบบจําลองนํ้าฝน - นํ้าทาและ 22 เปอรเซ็นตของปริมาณฝนสะสมเฉลี่ยที่ชวงระยะเวลาเดียวกัน
การบริหารจัดการนํ้า รวมกับผลการพยากรณฝนลวงหนา 6 เดือน จากการจําลองการบริหารจัดการนํ้าโดยระบบสารสนเทศตนแบบฯ
ดวยแบบจําลอง WRF-ROM (CFS2V) ตั้งแตระหวางเดือนพฤศจิกายน จึงคาดการณไดวา การขาดแคลนนํ้าในพื้นที่ EEC ในชวงฤดูแลง
2564 - เมษายน 2565 พบวา ปริมาณฝนสะสมในชวงระยะเวลาดังกลาว ที่จะถึงนี้มีโอกาสนอย เนื่องจากปริมาณนํ้าตนทุนในอางขางตน
มีคาประมาณ 5 - 30 มิลลิเมตรเทานั้น นอกจากนี้ยังพบอีกวา ปริมาณ มีปริมาณคอนขางมาก สถานการณการใชนํ้าดังกลาว ยังจําเปนตองมี
นํ้าทาตามธรรมชาติที่คาดการณวาจะเกิดขึ้นบริเวณสถานีตรวจวัด การผันนํ้าระหวางอางเก็บนํ้ารวมอยู แตเปนเพียงการผันนํ้าระหวาง
นํ้าทา C.2 ในชวงระหวางเดือนธันวาคม 2564 - เมษายน 2565 มีปริมาณ อางเก็บนํ้าในพื้นที่ จังหวัดระยอง และจังหวัดชลบุรีเปนหลัก ระบบ
เพียง 610 ลานลูกบาศกเมตร คิดเปน 11 เปอรเซ็นตของปริมาณ สารสนเทศตนแบบฯ ดังกลาว สามารถประยุกตใชรวมกับการพยากรณ
ความตองการนํ้าตามแผนการจัดสรรนํ้าในฤดูแลง โดยการบริหาร สภาพภูมิอากาศเพื่อเปนแนวทางสนับสนุนในการบริหารจัดการนํ้า
จัดการนํ้าในลุมนํ้าเจาพระยาในชวงระยะเวลาดังกลาว จะตองอาศัย ในพื้นที่เขต EEC ได
ปริมาณนํ้าตนทุนจาก 4 เขื่อนขางตนเปนหลัก และตองควบคุม
การใชนํ้าใหเปนไปตามแผนการจัดสรรนํ้า เพื่อไมใหเกิดปญหา
การขาดแคลน โดยเฉพาะอยางยิ่งสําหรับใชในการปลูกขาวนาปรังชวง
ฤดูแลง และชวงตนฤดูฝน (เดือน พฤษภาคม 2565 - กรกฎาคม 2565)
ตามที่กรมชลประทานไดคาดการณพื้นที่เพาะปลูกขาวนาปรังในลุมนํ้า
เจาพระยาตามแผนการจัดสรรนํ้า จํานวน 2.8 ลานไร ซึ่งมีปริมาณ
การใชนํ้าประมาณ 1,970 ลาน
ลูกบาศกเมตร หรือคิดเปน
35 เปอรเซ็นตของการใชนํ้า
ทั้งหมด ซึ่งปริมาณนํ้าตนทุน
ยังมีอยูอยางจํากัด
การเปรียบเทียบปริมาณนํ้าทาระหวางคาตรวจวัดและการจําลองปริมาณนํ้าทาที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติที่สถานี
ตรวจวัดนํ้าทา C.2 ผลการพยากรณฝนรายเดือนลวงหนา 6 เดือนดวยแบบจําลอง WRF-ROM (CFS2V)
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
4 National Research Council of Thailand (NRCT)