Page 8 - จดหมายข่าว วช 133

นวัตกรรม : ลดปญหาสิ่งแวดลอม

“เสนใยจากผักตบชวา”

สรางมูลคาเพิ่มสูอุตสาหกรรมเชิงพาณิชย

1 ในป 2562 ผักตบชวาเปนกระแสที่ถูกพูดถึงวาเปนวัสดุ ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งปจจุบันสามารถผลิตเสนดายไดเอง
เหลือทิ้งจํานวนมาก ทีมวิจัยจึงไดของบประมาณจากสํานักงาน ผลิตตั้งแตกระบวนการเสนใย - เสนดาย จนเกิดการสรางแบรนด เปน
การวิจัยแหงชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัย แบรนดผักตบชวาของอยุธยา และมีการจําหนายสูเชิงพาณิชยแลว
และนวัตกรรม (อว.) สําหรับการดําเนินการผลิตเปนเสนดายและผา โดย บริษัท กองเกียรติ เท็กซไทล จํากัด ไดนําเสนดายจากการพัฒนา
จากผักตบชวาขึ้นมากอนในปแรก พอป 2563 ไดงบประมาณจาก สงออกไปจําหนายในประเทศญี่ปุน, SMEs และสมาคมของขวัญ
บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) (ปตท.) สนับสนุนใหมีการนําองคความรูลงไป ของชํารวยไทยและของตกแตงบาน โดยคุณวิลาสินี ชูรัตน นําผาไปใช
สูชุมชน ใหชุมชนไดใช ซึ่งตอนนั้นไดผลิตเปนผาแลว ก็นําผาที่ผลิตขึ้น ในสมาคมฯ OTOP บานหัตถศิลป และนิกรเครื่องหนัง นําผาไปใช
ไปถายทอดใหกับชุมชนเพื่อเปนอีกทางเลือกหนึ่งที่นอกจากผาไทย สรางจุดเดนผลิตภัณฑที่แตกตาง สรางโอกาสทางการตลาดเพิ่มมากขึ้น
ที่จะหาซื้อไดทั่วไปแลว ก็ยังมีผาที่ผลิตจากเสนใยผักตบชวา ใหสามารถ ทั้งนี้ ยอนไปในป 2563 ขณะนั้นงานวิจัยมีการพัฒนาขึ้น
นําไปผลิตเปนผลิตภัณฑชุมชนไดอีก โดย ดร.ศุภนิชา ศรีวรเดชไพศาล เรื่อย ๆ จากเดิมที่มองวาผาอาจจะมีผิวสัมผัสที่ยังไมไดถูกใจผูบริโภค
นักวิจัย แหง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ไดกลาวถึง มากนัก นักวิจัยไดมีการพัฒนาใหม โดยการผลิตใหผักตบชวามีเสนใย
จุดเริ่มตนของการพัฒนานวัตกรรม “เสนใยจากผักตบชวา” โดยทีมวิจัย ละเอียดมากยิ่งขึ้น จากที่เคยใชเครื่องผลิตทั่วไปสามารถผลิตได
ไดมีการตอยอดองคความรูลงไปสูชุมชน เกิดการสรางงานสรางรายได ถาเสนใยนั้นไมไดมีความสะอาดมาก แตหากอยากจะผลิตใหตนทุนตํ่าลง
ตอเนื่องมาจนถึงปจจุบัน ซึ่งมีชุมชนตาง ๆ รับการถายทอดเทคโนโลยี ก็ตองใชเครื่องที่มีกระบวนการในการเตรียมเรื่องเสนใยใหมีความสะอาด
เพื่อไปประยุกตใชแลว อาทิ ชุมชนผลิตเสื้อผา ชุมชนผลิตพวกเกาอี้ มีความพรอมในการจะนําเขาเครื่อง จึงมีการวิจัยรวมกัน จนไดเปน
(เคหะสิ่งทอ) ผลิตพรมจากผักตบชวา โดยการผลิตพรมจะมีทีมนักวิจัย ตัวอยางผาออกมา ซึ่งถาเปนเสนใยละเอียดจะไดเปนลักษณะผาเนื้อไหม
จากคณะวิศวกรรมศาสตรคอยชวยดูแล เรื่องของเทคนิคการผลิต ซึ่งมีตัวอยางแลว โดยสัดสวนที่ใชผสมก็จะมี ผักตบชวา 40% : ฝาย
ที่ไมเกิดปญหาเชื้อรา สวนผาทอที่ใชผลิตเปนเสื้อผาทั่วไปการผลิต 60% หรือไมก็จะเปน ผักตบชวา 20% : ฝาย 80% โดยจะเนนใช
จะทําในเชิงอุตสาหกรรม โดยมี บริษัท กองเกียรติ เท็กซไทล จํากัด แค 2 ชนิดเสนใยในการผสม พยายามทําใหเปนเสนใยธรรมชาติ
เขามาชวยในเรื่องของการผลิตผา ผลิตเสนดายขึ้นมา จากนั้นการพัฒนา มากที่สุด ซึ่งความแตกตางของผิวสัมผัสระหวาง 40% ที่ไดคือ จะเปน
ก็คือจะตอยอดในเรื่องของการทําสูเชิงพาณิชย เพื่อใหชาวบานนํา ผิวสัมผัสแบบจับตองได รูสึกถึงความเปนผักตบชวาอยู ซึ่งถาเปนแบบ
รูปแบบไปใช นําผาไปใช แลวทําใหเกิดรายไดขึ้นมา 20% ก็คือ ทําใหผิวนุมขึ้น อยางไรก็ตาม จากอัตราสวนที่ทีมวิจัยทําได
นอกเหนือจากการตอยอดใหกับชุมชนแลว ทีมนักวิจัย 40% ถือเปนอัตราสวนที่เหมาะสมที่สุดแลว
ยังไดนําองคความรูเรื่องการผลิตเสนดายไปสอนใหกับพัฒนาชุมชน จากผักตบชวาสด 100 กิโลกรัม โดยเลือกตนที่มีความยาว
ตั้งแต 40 - 50 เซนติเมตร ขึ้นไป เพื่อใหไดเสนใยที่เหมาะสมกับ
การผลิต จะไดเปนเสนใยแหง (ตากแหงแลว) ประมาณ 5 กิโลกรัม
เกิดการสรางมูลคาเพิ่มจากวัสดุเหลือทิ้ง เสนใยผักตบชวาแหงกิโลกรัมละ
400 บาท นําผาไปใชสรางเอกลักษณ (เสื้อผาสําเร็จรูป) ตนทุน 1,400
บาท นําไปจําหนายราคาตัวละ 2,400 บาท มีรายไดเพิ่มขึ้น 1,000
บาท/ชุด นอกจากนี้ยังมีการผลิตกระเปา หมวก หนากากอนามัย
และรองเทา (เครื่องประกอบการแตงกาย) เกาอี้ (เคหะสิ่งทอ) เปนตน
สําหรับชุมชนที่สนใจตŒองการขอรับการถ‹ายทอดเทคโนโลยีนวัตกรรม “เสŒนใยจากผักตบชวา”
สามารถติดต‹อไดŒที่ : ดร.ศุภนิชา ศรีวรเดชไพศาล นักวิจัย แห‹ง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี โทรศัพท 06 2351 6396

สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
8 National Research Council of Thailand (NRCT)