Page 8 - จดหมายข่าว วช 136

งานวิจัย : สาธารณสุข

ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใชในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู ในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอโรคฉี่หนู
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใช
ใชเทคโนโลยี “ไบโอเซ็นเซอร” ที่ตรวจไดอยางรวดเร็ว
ใชเทคโนโลยี
ใชเทคโนโลยี
ใชเทคโนโลยี

ศาสตราจารย ดร.โกสุม จันทรศิริ โรคฉี่หนู (Leptospirosis) เปšนโรคที่พบว‹าระบาดมากที่สุดในช‹วงฤดูฝน นํ้าฝนจะชะลŒางเอาเชื้อโรคต‹าง ๆ
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ จากสภาพแวดลŒอมไหลมารวมกันอยู‹ในบริเวณที่นํ้าท‹วมขัง ซึ่งโรคฉี่หนูเกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่อยู‹ในป˜สสาวะของสัตว
หัวหนาโครงการวิจัย
ที่เปšนพาหะ เช‹น หนู สุกร โค กระบือ สุนัข และแรคคูน โดยสัตวที่เปšนพาหะอาจไม‹แสดงอาการแต‹มีการติดเชื้อที่ท‹อไต
ทําใหŒมีการปล‹อยเชื้อออกมากับป˜สสาวะ ซึ่งเชื้อจะแฝงอยู‹ในจุดที่นํ้าท‹วมขังตามดิน โคลน แอ‹งนํ้า ร‹องนํ้า นํ้าตก แม‹นํ้า ลําคลอง และสามารถมีชีวิตอยู‹
ไดŒนานเปšนเดือน ขึ้นอยู‹กับสภาพแวดลŒอม เชื้อโรคฉี่หนูสามารถเขŒาสู‹ร‹างกายผ‹านทางผิวหนังที่มีแผล หรือรอยขีดข‹วน หรือผิวหนังที่เป„›อย เนื่องจากแช‹
อยู‹ในนํ้านาน ๆ และผ‹านเขŒาทางเยื่อบุที่อ‹อนนุ‹ม เช‹น ตา จมูก ปาก มักจะพบเชื้อในนํ้า ซึ่งอาจติดโรคขณะว‹ายนํ้า หรือขณะประกอบอาชีพ เช‹น สัมผัสนํ้า
ที่ปนเป„œอนป˜สสาวะ เลือดของสัตวที่มีเชื้อโดยตรง โดยสัมผัสกับสิ่งแวดลŒอมที่มีการปนเป„œอนของเชื้อ แต‹ไม‹พบการติดต‹อจากคนถึงคนโดยตรง
ซึ่งเชื้อเล็ปโตสไปรา (Leptospira) อาจถูกขับออกมาในป˜สสาวะผูŒป†วยต‹อเนื่องยาวนานถึง 1 เดือน โดยระยะฟ˜กตัวของโรคจะใชŒเวลาประมาณ 1 - 2 สัปดาห
แต‹อาจนานไดŒถึง 3 สัปดาห ผูŒที่ไดŒรับเชื้อนี้จํานวนหนึ่งอาจไม‹มีอาการ ส‹วนผูŒป†วยที่มีอาการ จะมีไขŒสูงทันทีทันใด ปวดศีรษะ ปวดตามกลŒามเนื้อมาก
โดยเฉพาะบริเวณน‹อง หากมีอาการดังกล‹าวใหŒรีบพบแพทยทันที และแจŒงประวัติการเดินลุยนํ้า ยํ่าโคลน หรือการสัมผัสนํ้าแก‹แพทยผูŒรักษาใหŒทราบดŒวย
หากไม‹รีบรักษาและปล‹อยไวŒนานจนอาการมากขึ้นอาจเสียชีวิตไดŒ
เนื่องจากโรคเล็ปโตสไปโรซิส กอใหเกิดโรคไดทั้งคนและสัตว และคณะ ศูนยความเปนเลิศดานไบโอเซ็นเซอร แหง มหาวิทยาลัย
ซึ่งในคนที่ติดเชื้อบางรายอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต โดยสาเหตุของโรค ศรีนครินทรวิโรฒ (มศว.) ใหดําเนินโครงการ “การพัฒนาชุดทดสอบ
เกิดจากเชื้อแบคทีเรียในกลุมเล็ปโตสไปรา สายพันธุ Leptospira ดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใชในการตรวจหาเชื้อเล็ปโตสไปรา ที่กอ
interrogans ซึ่งพบไดทั่วไปในธรรมชาติ การวินิจฉัยเชื้อจากสิ่งสงตรวจ โรคฉี่หนู” ศาสตราจารย ดร.โกสุม จันทรศิริ หัวหนาโครงการวิจัย
ของผูปวย หรือสัตวที่เปนรังโรค เชน เลือด นํ้าเหลืองและปสสาวะ จึงไดพัฒนาชุดทดสอบดีเอ็นเอแบบแถบเพื่อใชในการตรวจหา
สิ่งสงตรวจจากสิ่งแวดลอม เชน นํ้าที่มีการปนเปอนของเชื้อ ดวยวิธี MAT เชื้อเล็ปโตสไปราอยางงาย สะดวก และรวดเร็วในการตรวจหาเชื้อ โดยใช
(Microscopic Agglutination Test) และ IFA (Immunofluorescent เทคโนโลยีไบโอเซ็นเซอรที่มีศักยภาพดานความไว และความจําเพาะสูง
Assay) เปนวิธีที่ใชทั่วไปในหองปฏิบัติการเพราะงาย สะดวก รวดเร็ว มาประยุกตใชในการตรวจเชื้อ เพื่อใหสามารถวางแผนการรักษา ปองกัน
มีราคาถูก อยางไรก็ตามทั้ง 2 วิธี ยังมีขอจํากัดดานความแมนยํา และควบคุมการระบาดของโรค
ซึ่งจะสงผลกระทบตอการวางแผนรักษาผูปวย การปองกันและควบคุม ชุดทดสอบฯ หรือ “Rapid Leptospira DNA strip test”
การระบาดของโรค ปจจุบันมีชุดทดสอบในการตรวจพันธุกรรม ใชกระบวนการเพิ่มขยายจํานวนพันธุกรรมเฉพาะจุดของเชื้อเล็ปโตสไปรา
เชื้อเล็ปโตสไปรา โดยอาศัยวิธีการ Polymerase Chain Reaction พรอมกับกระบวนการดีเอ็นเอตรวจจับ โดยใชอุณหภูมิเดียวในระยะ
หรือ PCR ซึ่งตองนําเขามาจากตางประเทศ เวลาประมาณ 20 นาที หลังจากนั้นหยดสวนผสมลงบนแผนทดสอบ
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา และอานผลเปนแถบสี จากการศึกษาพบวา “Rapid Leptospira DNA
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา
วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ไดตระหนัก
วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ไดตระหนัก strip test” สามารถตรวจพบเชื้อเล็ปโตสไปราในปริมาณปนเปอน
ถึงปญหาดังกลาว และเพื่อปองกันและควบคุม
ถึงปญหาดังกลาว และเพื่อปองกันและควบคุม นอยกวา 1 ตัว และมีความจําเพาะสูงโดยไมเกิดการจับกับเชื้อกอโรค
การระบาดของโรคฉี่หนู วช. จึงไดใหทุนสนับสนุน ชนิดอื่น ๆ ดวยคุณสมบัติดังกลาวทําใหสามารถนําชุดทดสอบนี้ไปใช
การระบาดของโรคฉี่หนู วช. จึงไดใหทุนสนับสนุนวช. จึงไดใหทุนสนับสนุนวช. จึงไดใหทุนสนับสนุน
การระบาดของโรคฉี่หนู
การระบาดของโรคฉี่หนู
การ
การวิจัย แก ศาสตราจารย ดร.โกสุม จันทรศิริ วิจัย
การวิจัย แก ศาสตราจารย ดร.โกสุม จันทรศิริ ในโรงพยาบาล สถานอนามัย หนวยงานภาครัฐและเอกชน เพื่อลด
ระยะเวลาในการตรวจโรค และลดขั้นตอนพรอมทั้งเครื่องมือที่ยุงยาก
นอกจากนี้ ยังสามารถนําไปใชประโยชนในการตรวจวิเคราะห
โรคเล็ปโตสไปโรซิสนอกสถานที่ได เหมาะแกการใชในเขตชุมชนที่
หางไกลได จึงนับวาเปนวิธีที่ใชในการตรวจเพื่อเฝาระวังโรค ควบคุมโรค
ปองกันโรค และรักษาใหผูปวยไดอยางทันทวงที และลดการนําเขา
เครื่องมือแพทยจากตางประเทศไดอีกดวย
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
8 National Research Council of Thailand (NRCT)