Page 9 - จดหมายข่าว วช 136
P. 9
นวัตกรรม : รองรับสังคมสูงวัย
การพัฒนาโปรแกรมความเปนเสมือนจริง
สําหรับการเพิ่มหนาที่การบริหารจัดการสมองผูสูงอายุ
รองศาสตราจารย ดร.ภัทราวดี มากมี
รองศาสตราจารย ดร.ภัทราวดี มากมี
รองศาสตราจารย ดร.ภัทราวดี มากมี
มหาวิทยาลัยบูรพา มหาวิทยาลัยบูรพา
หัวหนาโครงการวิจัยหัวหนาโครงการวิจัย
อาจารย ดร.พีร วงศอุปราช
อาจารย ดร.พีร วงศอุปราช
อาจารย ดร.พีร วงศอุปราช
มหาวิทยาลัยบูรพา
นักวิจัย
ปจจุบันประเทศไทยไดกาวเขาสูสังคมผูสูงอายุอยางสมบูรณ ขอมูล ทั้งนี้ มีการสรางโปรแกรมคอมพิวเตอร โดยใช Unity 3D
จากมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผูสูงอายุไทย ไดมีการสํารวจจํานวนผูสูงอายุ รวมกับ Google Cardboard และโปรแกรม MAYA จําลองสภาพแวดลอม
ในประเทศไทยประจําป พ.ศ. 2563 พบวา มีประชากรรวม 66.5 ลานคน เสมือนจริงเพื่อใหผูใชเกิดความรูสึกเสมือนจริงของการเขารวมอยูใน
ผูสูงอายุประมาณ 12 ลานคน หรือ 18% ของประชากรทั้งหมด การที่จํานวน สิ่งแวดลอมที่ไมไดมีอยูจริง ที่สรางโดยคอมพิวเตอร นอกจากนี้ ยังใช
ผูสูงอายุเพิ่มมากขึ้น อาจเปนไปไดที่อัตราการเกิดภาวะสมองเสื่อมในผูสูงอายุ อุปกรณในการทํางานเสมือนจริงเขามาชวยคือ จอภาพสวมศีรษะ ซึ่งจะ
ไทยจะเพิ่มขึ้นตามไปดวย ซึ่งมีการประมาณการจํานวนผูสูงอายุในประเทศไทย ทํางานรวมกับซอฟตแวรคอมพิวเตอร และจอยสติ๊ก (Joystick) โดยจะมี
ที่มีภาวะสมองเสื่อม จะเทากับ 900,000 คนเลยทีเดียว 3 หองกิจกรรม คือ หองครัวเสมือนจริง (Virtual Reality Kitchen : VRK)
อยางไรก็ตาม แมในปจจุบันยังไมมีแนวทางการรักษาภาวะ หองนอนเสมือนจริง (Virtual Reality Bedroom : VRB) และสวนหยอม
สมองเสื่อมทําใหหายขาดได แตงานวิจัยหลายชิ้นชี้ชัดถึงความเปนไปได เสมือนจริง (Virtual Reality Garden : VRG)
ในการพัฒนาสมองของผูสูงอายุเพื่อชะลอหรือปองกันการเกิดภาวะสมองเสื่อม จากการนําโปรแกรมดังกลาวไปทดลองใชงานจริงกับผูสูงอายุ
ซึ่งการฝกสมอง โดยเฉพาะการพัฒนาหนาที่การบริหารจัดการสมอง พบวา ความสามารถทั้งสามดานของหนาที่การบริหารจัดการสมอง
ที่เปนกระบวนการสนับสนุนกิจกรรมตาง ๆ ในชีวิตประจําวัน รวมทั้ง เพิ่มขึ้นทุกดานในกลุมทดลองหลังการฝก รวมถึงการยับยั้งชั่งใจ และการ
การวางแผน การคิดยืดหยุน การมุงเนนความสนใจ การยับยั้งพฤติกรรม ปรับขอมูลใหเปนปจจุบัน ไปจนถึงการปรับเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรม
การควบคุมความสนใจ ภาษาและความจําขณะคิด ถือเปนอีกหนึ่งแนวทาง สําหรับจุดเดนของงานวิจัย คือ เปนการผสานจุดเดนของความ
ที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งมีประโยชนตอการปองกัน ชะลอ และสงเสริมการ เปนจริงเสมือนในเรื่องการพัฒนาการบริหารจัดการสมองผานกิจกรรม
ใชชีวิตประจําวันของผูสูงอายุมากกวาการพัฒนาสมองในดานอื่น ๆ ตาง ๆ และความเปนจริงเสริมที่เหมือนจริงรวมถึงการกระตุนสมอง
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา รวมกับการฝกควบคุมกลามเนื้อของผูสูงอายุ นอกจากนี้ ยังเปนการ
วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ไดตระหนักถึงปญหาดังกลาว บูรณาการศาสตรทางจิตวิทยา วิทยาการปญญา เทคโนโลยีสารสนเทศ
และเพื่อหาแนวทางการรักษาภาวะสมองเสื่อมอยางมีประสิทธิภาพ และการแพทย รวมถึงบูรณาการระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณประเภท
จึงไดใหทุนสนับสนุนการวิจัยและนวัตกรรมในประเด็นที่สําคัญของ “การวิจัยเชิงทดลอง” โดยใชแบบแผนการทดลองแบบ Pretest - Posttest
ประเทศ ประจําปงบประมาณ 2563 แก รองศาสตราจารย ดร.ภัทราวดี Control Group Design และยังเปนงานวิจัยเชิงลึกที่มุงเพิ่มตัวแปรสําคัญ
มากมี คณบดีวิทยาลัยวิทยาการวิจัยและวิทยาการปญญา แหง ที่พบวา สามารถปองกันหรือชะลอภาวะสมองเสื่อมไดทั้งการบริหาร
มหาวิทยาลัยบูรพา หัวหนาโครงการวิจัย และอาจารย ดร.พีร วงศอุปราช จัดการสมองและความจํา จึงเหมาะสําหรับผูสูงอายุที่ไมมีภาวะสมองเสื่อม
ผูชวยคณบดีฝายวิจัย นวัตกรรมและวิเทศสัมพันธ วิทยาลัยวิทยาการวิจัย ที่ตองการพัฒนาหนาที่การบริหารจัดการสมอง ในชวงที่มีการแพรระบาด
และวิทยาการปญญา แหง มหาวิทยาลัยบูรพา เพื่อพัฒนาโครงการ ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม 2019 (COVID-19) เพราะได
“การพัฒนาโปรแกรมความเปนเสมือนจริงสําหรับการเพิ่มหนาที่ ออกแบบหองการเรียนรูเสมือนจริง โดยอยูที่บานก็สามารถฝกได
การบริหารจัดการสมองผูสูงอายุ” ซึ่งที่ผานมายังไมปรากฏการนําเอา ในสวนของการพัฒนาเพิ่มเติมในอนาคต ผูวิจัยจะมีการนํา
เทคโนโลยีความเปนจริงเสมือนมาสงเสริมและพัฒนาหนาที่การบริหาร โปรแกรมความเปนจริงเสมือนที่พัฒนาขึ้นไปตอยอดในการพัฒนา
จัดการสมองในผูสูงอายุ นวัตกรรมเพื่อสังคมผูสูงวัย โดยเนนเปนนวัตกรรมแบบยั่งยืน หรือ
งานวิจัยดังกลาวเปนการพัฒนาโปรแกรมความเปนจริงเสมือน บูรณาการรวมกับโปรแกรมอื่น ๆ ใหสามารถใชงานไดงายขึ้น โดย
โดยบูรณาการทฤษฎีความจําขณะคิดเกี่ยวกับภาพและมิติสัมพันธ นวัตกรรมดังกลาวสามารถนําไปเพิ่มหนาที่การบริหารจัดการของสมอง
(โปรแกรม Spatial Working Memory) รวมกับทฤษฎีการปรับตัว ในสวนของความใสใจ ความจําขณะคิด การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และ
ดานการเคลื่อนไหวและจําภาพ (โปรแกรม Motor Adaptation) สําหรับ การวางแผนไดอีกดวย นอกจากนี้ ยังสามารถนําไปศึกษาเพิ่มเติมกับ
การเพิ่มหนาที่การบริหารจัดการสมองในผูสูงอายุ โดยการทํางานของ กลุมตัวอยางอื่น ๆ เชน กลุมผูสูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม หรือกลุม
โปรแกรมฯ เริ่มตั้งแต 1) การรับรูรับสัมผัสการมองเห็นภาพและไดยินเสียง ผูสูงอายุที่เปนผูปวยอื่น ๆ เพื่อตอยอดงานวิจัยไดอีกดวย
โดยผูสูงอายุรับรูและสัมผัสสภาพแวดลอมเสมือนจริงจากการจําลองผาน
ระบบความเปนจริงเสมือน 2) การประมวลผลการรับรู 3) เริ่มตนวางแผน
ทํากิจกรรม 4) การเคลื่อนไหวรางกายตามที่กําหนด 5) ลงมือทํากิจกรรม
และ 6) การเรียนรูซํ้า ปรับปรุงและยอนกลับ
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
National Research Council of Thailand (NRCT) 9