Page 9 - จดหมายข่าว วช 147

นวัตกรรม : เพ� อสิ่งแวดลอม

“Smoke Watch”

แอปพลิเคชันแจงเตือนและเฝาระวังไฟปาจากการเผาในที่โลง
แอปพลิเคชันแจงเตือนและเฝาระวังไฟปาจากการเผาในที่โลง
แอปพลิเคชันแจงเตือนและเฝาระวังไฟปาจากการเผาในที่โลง
แอปพลิเคชันแจงเตือนและเฝาระวังไฟปาจากการเผาในที่โลง
สํานักงานการวิจัยแห‹งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร
วิจัยและนวัตกรรม ไดŒตระหนักถึงป˜ญหาไฟป†าหมอกควันภาคเหนือตอนบนว‹าเปšน
ป˜ญหาสําคัญที่ส‹งผลเสียทั้งต‹อสุขภาพของประชาชนและต‹อเศรษฐกิจ
จึงไดŒร‹วมมือกับภาคเอกชนต‹อยอดงานวิจัยสู‹โครงการนวัตกรรม
“Smoke Watch : แอปพลิเคชันแจŒงเตือนและเฝ‡าระวังไฟป†าจากการ
เผาในที่โล‹ง” เพื่อบริหารจัดการขŒอมูลการแจŒงเหตุเผาไฟป†า และ
เขŒาระงับเหตุไดŒตรงจุดอย‹างรวดเร็ว
ดร.วิภารัตน ดีออง ผูอํานวยการสํานักงานการวิจัยแหงชาติ
ไดกลาวถึงการสนับสนุนการวิจัยวา วช. ภายใตกระทรวง อว. เปนหนวยงาน
ที่พรอมใหการสนับสนุนโครงการตาง ๆ ที่เปนประโยชนตอประเทศชาติ อาทิ
โครงการ “การสรางเครือขายเพื่อปองกันและติดตามการเผาในพื้นที่ตนแบบ
5 ชุมชน ในจังหวัดเชียงรายดวยระบบติดตามการเผาผานระบบโทรศัพท
อัจฉริยะ (ป 2558)” ของ ผูชวยศาสตราจารย ดร.นิอร สิริมงคลเลิศกุล แหง
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา (มทร.ลานนา) เพราะเปนนวัตกรรม
ทางสังคมที่ดีที่สามารถใชแจงเหตุการณการเผาในบริบทไฟปาหมอกควัน
ภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย กรณีจังหวัดเชียงราย (Smoke Watch) ดังกลาวตอไป โดยที่ระบบจะใชเทคนิคการจัดเก็บขอมูลลงในฐานขอมูล
ผาน Mobile Application เพื่อนําไปสูการแกไขปญหาฝุนพิษ PM2.5 เพื่อประมวลผลคัดแยกขอมูลใหม และขอมูลเกาสําหรับแจงเตือนไปยัง
ที่กําลังเปนปญหาใหญของประชาชนทางภาคเหนือของไทยได เจาหนาที่ที่เกี่ยวของใหตรงกับวัตถุประสงคการแจงเตือนทั้งในรูปแบบของ
ผูชวยศาสตราจารย ดร.นิอร สิริมงคลเลิศกุล แหง มทร.ลานนา เสียงและภาพถาย ประกอบกับนําเสนอขอมูลจุดเผาบนแผนที่ประจําวัน
หัวหนาโครงการวิจัย กลาววา ปจจุบันไดมีการตอยอดโครงการดังกลาว บนแผนที่ Google Map เพื่อแสดงจุดการแจงเผาของพื้นที่รายวันและการ
ที่ทาง มทร.ลานนา ไดรวมกับ วช., สํานักงานนวัตกรรมแหงชาติ (NIA), แสดงขอมูลตารางเพื่อสรุปขอมูลการเผารายเดือน ที่สามารถแยกเปนราย
ศูนยเตรียมความพรอมปองกันภัยพิบัติแหงเอเชีย (Asian Disaster พื้นที่ไดผานการคัดกรองจากขอมูลที่ไดจากการแจงของประชาชน นอกจากนี้
Preparedness Center: ADPC), หางหุนสวนจํากัด เติมเต็มวิสาหกิจ การออกแบบระบบแอปพลิเคชัน Smoke Watch สําหรับผูใชจะแบงออก
เพื่อสังคม ไปสูโครงการใหมที่มีชื่อวา นวัตกรรม “Smoke Watch : เปน 4 สวน ไดแก 1) จุดความรอน VIIRS Hotspot 2) แจงการเกิดไฟ
แอปพลิเคชันแจงเตือนและเฝาระวังไฟปาจากการเผาในที่โลง สําหรับพื้นที่ 3) สถิติรายงานการแจงไฟ และ 4) แผนที่แสดงการแจงไฟ
ภาคเหนือตอนบน” ซึ่งมี นายบัณฑิต สิริมงคลเลิศกุล เปนผูดําเนินโครงการ อยางไรก็ดี การแจงเตือน “VIIRS Hotspot” จะแสดงผลเฉพาะ
โดยวัตถุประสงคของโครงการนี้เพื่อตองการสรางแพลตฟอรมนวัตกรรม จุดความรอน VIIRS ในพื้นที่จังหวัดเชียงราย โดยจะแสดงขอมูลรายละเอียด
ทางสังคมระบบบริหารจัดการขอมูลและการแจงเหตุการเผาบริบทไฟปา ของจุดความรอน ที่ผูใชสามารถเลือกดูขอมูลในแตละจุดได เชน จุดความรอน
หมอกควัน (Smoke Watch) จังหวัดเชียงราย ผาน Mobile Application รายตําแหนง จุดความรอนรายวัน จุดความรอนในพื้นที่จังหวัดเชียงราย
โดยผลการดําเนินงานโครงการ Smoke Watch จะมีการแจง ขอมูลสถิติการเกิดจุดความรอน เปนตน ขณะที่ปญหาและอุปสรรคจากการ
ขอมูลจุดความรอนจากขอมูลดาวเทียม ในระบบ VIIRS และขอมูลการเผา ดําเนินโครงการนี้ คือ บางพื้นที่ไมมีสัญญาณอินเทอรเน็ต และการใชงาน
ของชาวบานในชุมชน โดยจะเขาจัดเก็บขอมูลตาง ๆ อาทิ สถานที่ วัน เวลา สวนใหญประชาชนมุงเนนการติดตามการเกิด Hotspot จากดาวเทียม
รูปภาพ เสียง ขอความ คาพิกัดทางภูมิศาสตร และขอมูลผูแจง โดยมีรูปแบบ มากกวา การแจงการเกิดไฟในชุมชน เนื่องจากทางจังหวัดเชียงรายไดขอ
การแจงเตือน 2 ประเภท คือ การแจงขอมูลการเผา (แจงเตือนเจาหนาที่ ความรวมมือใหประชาชนแตละชุมชน รวมลาดตระเวน และติดตามการเกิด
ปาไม) และการแจงขอมูลเพื่อเปนเบาะแส (แจงเตือนเจาหนาที่ตํารวจ) ไฟจากดาวเทียมเปนหลัก สวนเรื่องแนวทางการขยายผล “Smoke Watch”
หรือ เจาหนาที่ผูเกี่ยวของโดยทันที เมื่อเจาหนาที่เขามาควบคุมสถานการณ ในอนาคตจะขยายใหครอบคลุมจังหวัดอื่น ๆ ในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนของ
ในพื้นที่เรียบรอยแลวก็จะเขาไปอัพเดทสถานะของตําแหนงที่ไดรับแจงในระบบ ประเทศไทยตอไป

สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
National Research Council of Thailand (NRCT) 9