Page 9 -
P. 9
การควบคุมแมลงวันผลไม้ด้วยเชื้อราโรคแมลง
Metarhizium anisopliae
ศูนย์วิจัยควบคุมศัตรูพืชโดยชีวินทรีย์แห่งชาติ
ส�านักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
5. การใช้สารล่อ เช่น ใช้สำรเคมีที่
ดึงดูดแมลงวันผลไม้เพศผู้เข้ำมำติดใน
กับดัก วิธีนี้ท�ำได้ยำกเพรำะว่ำแมลงวัน
ผลไม้จะมีควำมเฉพำะเจำะจงกับ
แมลงวันผลไม้ สำรล่อแต่ละชนิด เช่น เมทธิล
Bactrocera dorsalis ยูจินอล (Methyl Eugenol)
เป็นแมลงศัตรูพืชที่มีขนำด ใช้ล่อ B. dorsalis, Bactrocera
เล็ก ลงท�ำลำยไม้ผลหลำย umbrosus คิว - ลัวร์ (Cue - Lure)
ชนิด โดยแมลงวันผลไม้ ใช้ล่อ Bactrocera cucurbitae,
เพศเมียใช้อวัยวะวำงไข่ Bactrocera tau ลำติ - ลัวร์
แทงเข้ำไปในผลไม้ ตัวหนอน (Lati - Lure) ใช้ล่อ Bactrocera
ที่ฟักจำกไข่จะอำศัยและกินอยู่ latifrons เมด - ลัวร์ (Med - Lure)
ภำยในผลไม้ท�ำให้ผลเน่ำเสียและ ใช้ล่อ Ceratitis capitata เป็นต้น
ร่วงหล่น ต่อจำกนั้นตัวหนอนจึง 6. การใช้เหยื่อโปรตีน ท�ำได้โดย
ดีดตัวออกมำเพื่อเข้ำดักแด้ในดินแล้ว น�ำเอำยีสต์โปรตีนออโตไลเสท (Protein autolysate)
จึงออกเป็นตัวเต็มวัย แมลงวันผลไม้ชอบวำงไข่ ผสมกับสำรฆ่ำแมลง (ใช้ยีสต์โปรตีนออโตไลเสท 800 ซีซี
ในผลไม้ที่ใกล้สุกและมีเปลือกบำง เช่น มะม่วง ฝรั่ง ชมพู่ ผสมสำรฆ่ำแมลง malathion 83 เปอร์เซ็นต์ จ�ำนวน 280 ซีซี
น้อยหน่า เงาะ ลองกอง ละมุด พุทรา ล�าไย ลิ้นจี่ กระท้อน ผสมน�้ำ 20 ลิตร พ่นเป็นจุด ๆ)
กล้วย มะปราง มะละกอ พริก เป็นต้น ในระยะแรก 7. การท�าหมันแมลง โดยท�ำกำรเลี้ยงแมลงวันผลไม้
ที่ลงท�ำลำยจะสังเกตได้ยำกเนื่องจำกวำงไข่ไว้ในผล จะเห็น แล้วน�ำดักแด้ไปฉำยรังสีแกมมำ จำกนั้นน�ำแมลงวันผลไม้
อำกำรชัดเจนเมื่อหนอนที่เจริญเติบโตอยู่ใต้เปลือกโตขึ้น ที่ผ่ำนกำรฉำยรังสีไปปล่อยในธรรมชำติ ข้อเสียของวิธีกำรนี้
จนท�ำให้ผลเน่ำเละ และมีน�้ำไหลเยิ้มออกมำ นอกจำกนี้ คือเสียค่ำใช้จ่ำยสูงมำก
ผลไม้ที่ถูกแมลงวันผลไม้ท�ำลำยจะมีโรคและแมลงชนิดอื่น ๆ 8. การก�าจัดไข่หรือหนอนที่ติดอยู่ในผลไม้ ท�ำได้
เข้ำท�ำลำยซ�้ำ กำรระบำดของแมลงวันผลไม้พบตลอดทั้งปี ดังนี้
เนื่องจำกมีพืชอำหำรหลำกหลำยชนิด กำรป้องกันและก�ำจัด (1) กำรรมยำ โดยกำรใช้สำรรม (Fumigant)
ท�ำได้หลำยวิธี ดังนี้ (2) กำรใช้รังสี ฉำยรังสีที่ผลไม้ด้วยรังสีแกมมำ
1. การท�าความสะอาดบริเวณแปลงเพาะปลูก (3) กำรใช้วิธีกำรอบไอน�้ำร้อน
ท�ำลำยผลไม้ที่เน่ำเสีย ศัตรูธรรมชำติของแมลงวันผลไม้ มีทั้งตัวห�้ำ ตัวเบียน
2. การห่อผล ควรห่อให้มิดชิดไม่มีรูหรือรอยฉีกขำด และเชื้อโรค ตัวห�้ำ ได้แก่ มดคันไฟ Pheidologeton
3. การควบคุมโดยชีววิธี ได้แก่ ตัวห�้ำ ตัวเบียน diversus ตัวเบียน ได้แก่ แตนเบียนหนอน - ดักแด้ Biosteres
และเชื้อโรค longicaudatus, Biosteres arisanus และเชื้อโรค ได้แก่
4. การฉีดพ่นด้วยสารฆ่าแมลง สำมำรถลดปริมำณ เชื้อรำโรคแมลง Metarhizium anisopliae
ประชำกรของแมลงวันผลไม้ได้อย่ำงรวดเร็วและเห็นผลได้ชัด เชื้อรำโรคแมลง M. anisopliae เป็นเชื้อรำสำเหตุ
แต่ก่อให้เกิดปัญหำเรื่องสำรพิษตกค้ำงทั้งในผลผลิต และใน โรคของแมลงที่มีศักยภำพในกำรควบคุมแมลงศัตรูได้
สิ่งแวดล้อม หลำยชนิด ทั้งแมลงศัตรูพืช แมลงปศุสัตว์ และแมลงสำธำรณสุข
สำ�นักง�นคณะกรรมก�รวิจัยแห่งช�ติ (วช.) (อ่านต่อหน้า 10)
National Research Council of Thailand (NRCT) 9