Page 12 - จดหมายข่าว วช 149

นวัตกรรม : เพ� ออาหารปลอดภัย

“เตาอบรมควันปลาเม็งระบบอัตโนมัติ” สูวิสาหกิจชุมชนตอยอดการแปรรูป

ในเชิงธุรกิจ และสงเสริมเปนสินคา GI ของจังหวัดสุราษฎรธานี

สํานักงานการวิจัยแห‹งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร ทําใหใชเวลาตากนาน 4 – 5 ชั่วโมง มีแมลงตอมและวางไข มีปญหากลิ่นไมพึ่ง
วิจัยและนวัตกรรม ไดŒสนับสนุนโครงการวิจัยนวัตกรรมเพื่อเกษตรชุมชน “เตาอบรม ประสงค รวมถึงไมสามารถตากปลาในชวงหนาฝนได และที่สําคัญสินคาไมมี
ควันปลาเม็งระบบอัตโนมัติ” โดยมี นายเกียรติศักดิ์ เสŒงพัฒน เปšนหัวหนŒาโครงการ คุณภาพ เก็บไวนานไมได ทั้งนี้ กระบวนการรมควันประสบปญหาหลายดาน อาทิ
วิจัย และนายวีระพล บุญจันทร ผูŒร‹วมโครงการวิจัย ซึ่งนวัตกรรมดังกล‹าวไดŒรับรางวัล สิ้นเปลืองเชื้อเพลิงมาก หากใชระบบแกสหรือไฟฟาก็สิ้นเปลืองพลังงานมาก
รองชนะเลิศ อันดับ 1 การประกวดสิ่งประดิษฐและนวัตกรรม “Thailand New Gen และใชเวลาในการอบควันนาน 3 วัน ตองคอยพลิกกลับตลอดเวลาทําให
Inventors Award 2023” (I-New Gen Award 2023) จาก วช. ผลิตภัณฑปลาเม็งรมควันแหงไมสมํ่าเสมอ ปลาที่รมควันไหมเสียหายจนไม
นายวีระพล บุญจันทร ผูรวมโครงการวิจัย ไดกลาวถึงความสําคัญ สามารถขายหรือนําไปรับประทานได นอกจากนี้กระบวนการแปรรูปแบบเปด
ของการดําเนินโครงการวิจัยวา ปลาเม็ง ถือเปนปลาประจําทองถิ่นของจังหวัด เพื่อรมควันปลา ทําใหควันกระจายกอใหเกิดมลพิษ PM2.5 ติดตามมา และ
สุราษฎรธานีที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจ เกษตรกรนิยมเลี้ยงปลาเม็งอยาง วิสาหกิจชุมชนศูนยเรียนรูหวยทรายตองการผลักดันผลิตภัณฑปลาเม็งเขาสู
แพรหลายริมแมนํ้าตาปและรองสวนปาลมนํ้ามัน ในพื้นที่อําเภอบานนาเดิม มาตรฐานอาหารปลอดภัย และสินคา GI รวมไปถึงการยกระดับมาตรฐาน
บานนาสาร พระแสง และเคียน ปลาเม็งเปนปลาที่มีรสชาติดี มีลักษณะเฉพาะ Primary GMP และมาตรฐานอื่น ๆ ดวย
ที่มีเนื้อเหนียวเปนเสน ไมเปอยยุย และมีรสชาติหอม หวาน สินคาขายดี เปนที่ จากปญหาดังกลาวคณะผูวิจัยจึงเกิดแนวคิดแกปญหาโดยใชพลังงาน
ตองการของผูบริโภค โดยเฉพาะยําปลาเม็ง และตมโคลงปลาเม็ง อาหารขึ้นชื่อ โซลาเซลลเขามาใชในกระบวนการแปรรูปเพื่อประหยัดพลังงาน โดยจุดเดนของ
ของจังหวัดสุราษฎรธานี ราคาปลาเม็งสด ขายในราคา กิโลกรัมละ 400 - 600 บาท ผลงานนวัตกรรมเตาอบรมควันปลาเม็งระบบอัตโนมัติ สามารถอบแหงและ
เมื่อนํามาแปรรูปเปนปลาเม็งตากแหง ปลารมควัน ขายไดในราคา กิโลกรัมละ รมควันไดในเครื่องเดียว ชวยประหยัดเชื้อเพลิงและพลังงานทดแทนการ
2,400 - 3,500 บาท เมื่อนํามาปรุงเปนอาหารเมนูยําปลาเม็ง โดยใชเนื้อปลาเม็ง ตากแดดและรมควันบนตะแกรงระบบเปด ทําใหไดผลิตภัณฑที่สะอาด
1 ขีด สามารถขายไดในราคา 400 บาท ถูกสุขลักษณะ สามารถผลิตในชวงที่ไมมีแสงแดดหรือฝนตกได โดยกําลังการ
จากการศึกษากระบวนการแปรรูปปลาเม็งรมควันของวิสาหกิจ ผลิต 30 กิโลกรัมสด ใชเวลาอบและรมควัน 12 ชั่วโมง จะไดปลารมควันแหง
ชุมชนศูนยการเรียนรูบานหวยทราย พบวา กระบวนการตากปลาในที่โลง นํ้าหนัก 10 กิโลกรัม นอกจากนี้นวัตกรรมเตาอบรมควันยังสามารถนําไปอบ
สมุนไพร หรือผลิตภัณฑแปรรูปเนื้อสัตวชนิดอื่น ๆ ได
ทั้งนี้ นวัตกรรมเตาอบรมควันปลาเม็งระบบอัตโนมัติ ไดสงมอบไปให
วิสาหกิจชุมชนศูนยเรียนรูบานหวยทราย อําเภอบานนาเดิม จังหวัดสุราษฎรธานี
เพื่อใหชุมชนแหงนี้แปรรูปปลาไดงายขึ้น ลดระยะเวลาการทํางาน และลดการ
ฟุงกระจายของควัน ชวยพัฒนาตอยอดสินคาอัตลักษณชุมชนแบบครบวงจร
สงเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑอาหารพื้นบานสําหรับจําหนายเชิงพาณิชย พัฒนา
ตอยอดการแปรรูปปลาเม็งในเชิงธุรกิจ เชน ตมโคลงปลาเม็ง ปลาเม็งยางรมควัน
และยําปลาเม็ง เปนตน ซึ่งเปนผลิตภัณฑที่ไดรับรองมาตรฐาน GMP, อย. และ
เปนสินคา GI ของจังหวัดสุราษฎรธานี
โดยเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2566 ดร.วิภารัตน ดีออง ผูอํานวยการ
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ ไดมอบหมายใหกลุมสารนิเทศและประชาสัมพันธ
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ ไดมอบหมายใหกลุมสารนิเทศและประชาสัมพันธ
นําคณะสื่อมวลชนเยี่ยมชมผลสําเร็จของโครงการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเกษตร
นําคณะสื่อมวลชนเยี่ยมชมผลสําเร็จของโครงการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเกษตร
ชุมชนดังกลาว ณ วิสาหกิจชุมชนศูนยเรียนรูบานหวยทราย อําเภอบานนาเดิม
ชุมชนดังกลาว ณ วิสาหกิจชุมชนศูนยเรียนรูบานหวยทราย อําเภอบานนาเดิม
จังหวัดสุราษฎรธานี เพื่อใหสื่อมวลชนเปนสื่อกลางในการเผยแพรประชาสัมพันธ
จังหวัดสุราษฎรธานี เพื่อใหสื่อมวลชนเปนสื่อกลางในการเผยแพรประชาสัมพันธ
โครงการวิจัยนวัตกรรมเพื่อเกษตรชุมชน “เตาอบรมควันปลาเม็งระบบอัตโนมัติ”โครงการวิจัยนวัตกรรมเพื่อเกษตร
ไปสูสาธารณชนในวงกวางตอไป
ไปสูสาธารณชนในวงกวางตอไป
สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.)
12 National Research Council of Thailand (NRCT)